Nhật Bản là một quốc gia có nền kinh tế hùng mạnh hàng đầu thế giới. Ngoài ra, Nhật Bản còn nổi tiếng với một nền giáo dục chất lượng, được nhiều quốc gia ngưỡng mộ và thu hút rất nhiều du học sinh đến học tập.
I. Tổng quát về nền giáo dục Nhật Bản
Nhật Bản đã có một cuộc cách mạng cải cách giáo dục mạnh mẽ từ những năm 1950. Hệ thống giáo dục được thiết lập theo mô hình kiểu Mỹ và được áp dụng và phát triển đến ngày hôm nay.
Hệ thống giáo dục của Nhật Bản bảo gồm:
– 9 năm học bắt buộc.
– 3 năm trung học phổ thông không bắt buộc.
– Các cấp học cao hơn: Đại học, Cao đẳng và Trung cấp.
Hệ thống giáo dục được cải cách với mục tiêu: “Không để một trẻ em nào trong một gia đình và không một gia đình nào không được giáo dục”. Do đó, nền giáo dục Nhật Bản hướng tới việc thúc đẩy sự phát triển hài hòa của trẻ em về mọi mặt từ trí tuệ, thể chất, nhân cách và thái độ…
II. Các cấp học tại Nhật Bản
1. Cấp học bắt buộc
Tiểu học và Trung học cơ sở từ lớp 1 đến lớp 9 là 2 cấp học bắt buộc bất kì trẻ em nào trong độ tuổi phải tham gia theo quy định của Bộ Giáo Dục Nhật Bản.
Do vậy, tất cả các trẻ em trên toàn nước Nhật trong độ tuổi 6 – 15 tuổi, có quốc tịch Nhật sẽ được các cơ quan quản lý nhà nước ở từng địa phương thông báo và tiến hành các thủ tục cho trẻ đi học.
Hệ thống giáo dục của Nhật Bản đã làm rất tốt khi đã giúp cho đất nước Nhật Bản phổ cập văn hóa và có tỷ lệ mù chữ gần như bằng 0%.
2. Cấp học không bắt buộc
Trung học phổ thông từ lớp 9 đến lớp 12 là cấp học không bắt buộc. Tuy nhiên, hầu như tất cả 100% học sinh Nhật sẽ học tiếp cấp III sau khi kết thúc 9 năm học. Và Nhật Bản có tỷ lệ tốt nghiệp cấp III là 90%.
3. Cấp học có chuyên môn cao
Sau khi tốt nghiệp cấp III. Các học sinh Nhật có thể thi tuyển lên các cấp học cao hơn như trường trung cấp, cao đẳng và đại học. Theo thống kê cho thấy, có tới hơn 55% học sinh Nhật Bản sẽ tiếp tục học lên các cấp học cao hơn.
Tỷ lệ học sinh tiếp tục học tiếp các cấp học cao hơn sau trung học phổ thông chỉ xếp sau quốc gia đứng đầu thế giới là Mỹ.
Chương trình học của sinh viên đối với các trường đại học chuyên ngành y khoa, nha khoa, thú ý sẽ phải học từ 5 đến 6 năm.
Sau đại học, sẽ có chương trình Master học 2 năm và chương trình tiến sĩ(doctor) học 5 năm. Tùy theo, quy định của mỗi trường đại học mà thời gian học sẽ khác nhau.
– Trường Cao đẳng: một số khoa như khoa điều dưỡng sẽ học 3 năm.
– Trường kỹ thuật – nghiệp vụ: là trường dạy nghề, học từ 1 đến 3 năm (nhưng phần lớn học 2 năm).
– Trường trung học chuyên nghiệp: dạy nghề 5 năm, dành cho đối tượng là học sinh đã tốt nghiệp trung học cơ sở.
III. Thời gian học và nghỉ
1.Thời gian học
– Tiểu học và trung học
Các học sinh tiểu học và trung học sẽ có 3 học kỳ trong năm. Năm học sẽ bắt đầu từ tháng 4 và kéo dài cho đến tháng 3 năm sau. Ngoài ra, cũng có một số trường hợp nhập học vào mùa thu.
Các học sinh sẽ học 6 ngày 1 tuần và chủ Nhật được nghỉ.
– Sinh viên
Đối với chương trình học của sinh viên sẽ có 2 học kỳ trong 1 năm.
2. Thời gian nghỉ
Học sinh, sinh viên tại Nhật sẽ có 3 kỳ nghỉ trong năm
– Nghỉ hè: Học sinh sẽ nghỉ từ cuối tháng 7 đến cuối tháng 8. Sinh viên sẽ nghỉ từ cuối tháng 7 đến cuối tháng 9.
– Nghỉ đông: từ cuối tháng 12 đến đầu tháng 1.
– Nghỉ xuân: từ tháng 2 đến tháng 3.
Với nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới, Chính phủ Nhật Bản hiện nay đã có những chính sách mới và nhiều ưu đãi nhằm thu hút sinh viên từ các nước đến học tập và làm việc tại Nhật.
Rất nhiều chương trình hỗ trợ cho mục tiêu này như thành lập các trường dự bị tiếng Nhật giúp sinh viên học chuyển đổi ngôn ngữ trước khi tham gia vào các chương trình học tại các trường đại học và cao đẳng.
Bên cạnh đó còn có rất nhiều chương trình học bổng được cấp cho du học sinh để thu hút nhân tài và chất xám như: học bổng toàn phần, học bổng 50%, học bổng 80%, hoặc các gói hỗ trợ khác như: hỗ trợ tiền thuê nhà, ký túc xá, hỗ trợ chi phí sinh hoạt.
Với những cải cách và đầu tư mạnh mẽ cho giáo dục từ phía chính phủ Nhật, nền giáo dục Nhật Bản đã không ngừng phát triển và trở thành nền giáo dục lý tưởng cho nhiều học sinh và sinh viên trong và ngoài Nhật Bản.
