Nếu đã đi làm tại các công ty, chắc hẳn bạn đã nghe đến hai khái niệm lương Gross và lương Net . Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về hai cách tính lương này. Trên thực tế, các công ty khi ra quyết định trả lương cho nhân viên đều tính toán rất kỹ lưỡng, thậm chí là “xảo quyệt” nhằm hạn chế tối đa mức chi phí của doanh nghiệp. Còn ở góc độ là người lao động, bạn nên nắm rõ những quy chế về lương bổng để bảo vệ tối đa quyền lợi của mình. Hiểu rõ hai cách tính lương trên sẽ giúp bạn tránh những hiểu lầm và chủ động hơn khi đàm phán lương với doanh nghiệp.
Lương Gross là gì? Lương Net là gì?
Lương Gross – “lương gộp” được định nghĩa chuẩn xác là tổng thu nhập của bạn trong đó đã bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, trợ cấp,…Đây cũng là thù lao tương xứng với sự cống hiến của bạn cho công ty trong tháng đó. Sau khi nhận được mức lương Gross hàng tháng, bạn sẽ phải tự đi đóng các khoản phí như bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân,… dựa trên mức lương mình được nhận.
Còn lương Net – “lương ròng” là số tiền thực tế bạn nhận được sau khi trừ đi các khoản phí nói trên. Doanh nghiệp sẽ tự tính các khoản phí này dựa trên mức lương Gross của bạn và đóng cho các cơ quan thuế, sau đó trả cho bạn lương Net.
Như vậy có thể hiểu đơn giản lương Gross là tổng thu nhập, còn lương Net là lương thực tế.
Cùng phân tích ví dụ sau để có thể hình dung rõ hơn về hai cách tính lương Gross và Net
Giả sử tháng này bạn được doanh nghiệp trả lương Gross với số tiền 30 triệu.
Theo quy định về bảo hiểm cho người lao động, mức lương tối đa phải chịu BHXH (bảo hiểm xã hội) và BHYT (bảo hiểm y tế) là 26 triệu, điều đó đồng nghĩa với việc dù mức lương của bạn có là 30 triệu mỗi tháng thì bạn vẫn chỉ phải đóng BHXH và BHYT dựa trên mức lương 26 triệu.
- – BHXH = 8% x 26 triệu = 2,080 triệu
- – BHYT = 1,5% x 26 triệu = 390.000 đồng
- – Bảo hiểm thất nghiệp = 1% x 30 triệu = 300.000 đồng
Như vậy sau khi đóng bảo hiểm, lương của bạn sẽ là: 30 triệu – (2,080 triệu+390.000 đồng+300.000 đồng) = 27,230 triệu
Tiếp theo bạn sẽ lấy số tiền 27,230 triệu trừ đi 9 triệu tiền giảm trừ gia cảnh cá nhân theo quy định của Bộ tài chính, sẽ ra được khoản thu nhập chịu thuế là 18,230 triệu. Sau đó bạn sẽ đóng thuế thu nhập dựa trên số tiền 18,230 triệu này.
Mức thuế TNCN (thu nhập cá nhân) sẽ được tính theo 4 bậc, cụ thể như sau:
- Bậc 1: Thu nhập tính thuế (=< 5 triệu) x thuế suất 5%
= 5 triệu x 5% = 250.000 đồng
- Bậc 2: Thu nhập tính thuế (>5 triệu đến 10 triệu) x thuế suất 10%
= (10 triệu – 5 triệu) x 10% = 500.000 đồng
- Bậc 3: Thu nhập tính thuế (>10 triệu đến 18 triệu) x thuế suất 15%
= (18 triệu – 10 triệu) x 15%= 1,2 triệu
- Bậc 4: Thu nhập tính thuế(>18 triệu đến 32 triệu) x thuế suất 20%
= (18,230 triệu – 18 triệu) x 20% = 46.000 đồng
Số tiền cuối cùng mà bạn nhận được là: 27,230 triệu – (250.000 đồng + 500.000 đồng + 1,2 triệu + 46.000 đồng) = 25,234 triệu
Đây cũng chính là lương Net của bạn.
Nếu từ đầu khi thỏa thuận lương với doanh nghiệp, bạn chọn nhận lương Net thì công ty sẽ trích lập hộ và trả tất cả các khoản phí trên sau đó chuyển cho bạn số tiền sau cùng cũng đúng bằng 25,234 triệu.
Cái nào có lợi hơn?
Trên lý thuyết thì dù chọn cách tính lương Gross hay lương Net, số tiền bạn nhận được là như nhau. Với cả hai cách tính đều có phần lợi và hại. Nếu chọn lương Gross hàng tháng số tiền mà bạn nhận được sẽ giúp bạn đánh giá chính xác năng lực của mình tương ứng với mức lương như vậy, nhưng bạn phải tự chi trả các khoản phí, sau cùng số tiền mà bạn có lại ít hơn dễ gây cảm giác hụt hẫng. Còn nếu nhận lương Net, bạn sẽ được mang nguyên khoản lương ấy về nhà và tùy ý sử dụng.
Tuy nhiên thực tế lại không đơn giản như vậy. Vì mục đích cuối cùng của các công ty là tối thiểu chi phí nên không ít công ty đã lợi dụng sự thiếu am hiểu của nhân viên để thu về lợi ích cho doanh nghiệp mình. Có thể họ sẽ khai báo với cơ quan thuế và các công ty bảo hiểm mức lương Net của bạn là lương Gross, như vậy số tiền công ty phải trích lập hộ sẽ ít hơn. Hoặc trong trường hợp công ty đang cần tiền mặt, thì cách trả lương Net chắc chắn sẽ giúp doanh nghiệp giải quyết được vấn đề.
Về phía bạn điều này có thể ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi sau này. Bởi nếu bạn đóng các khoản bảo hiểm với số tiền thấp, thì sau này khi gặp tai nạn lao động, thai sản, hay các chế độ an sinh xã hội thì quyền lợi mà bạn được hưởng sẽ ít hơn, trong khi trên thực tế bạn đã đóng vào các quỹ này số tiền nhiều hơn như vậy.
Vậy nên chọn lương Gross hay lương Net khi đàm phán lương với doanh nghiệp?
Lời khuyên dành cho bạn là nên chọn lương Gross để chủ động hơn, vì bạn có thể dễ dàng tính toán và kiểm soát các khoản phí bạn sẽ chi trả. Còn trong trường hợp quy định của công ty là trả lương Net, bạn hãy yêu cầu công ty xuất một bản kê khai rõ ràng hàng tháng để đảm bảo quyền lợi của mình được thực hiện tốt nhất. Không nên e ngại vì lương bổng là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của bạn, nó cũng quyết định bạn có gắn bó với công việc lâu dài hay không. Chắc chắn bạn cũng không muốn phải từ bỏ công việc mình yêu thích chỉ vì những bất cập trong vấn đề lương phải không?
_____________________________
Mọi thông tin liên hệ:
ICONICJOB VietNam – Cổng thông tin tuyển dụng nhân sự cấp cao, mạng tim viec lam nhanh, ứng tuyển ngay việc làm mới từ các nhà tuyển dụng hàng đầu tại Việt Nam.