Hiện nay có nhiều người lao động vẫn chưa để ý đến mục bảo hiểm xã hội trong bảng lương của họ, nếu bạn cũng như vậy thì nên đọc bài viết này để hiểu rõ vì sao BHXH quan trọng và nó bảo vệ lợi ích và quản trị rủi ro hiện tại của bạn như thế nào nhé.
Bảo hiểm xã hội là gì?
Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo một phần hay toàn bộ thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hay mất thu nhập do ốm đau, nghỉ thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Bảo hiểm xã hội bao gồm hai loại:
+ BHXH bắt buộc: là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia. Điều này bắt người sử dụng lao động phải đảm bảo tương lai cho người lao động khi học đã hết tuổi lao động hoặc khi có biến cố xảy đến với họ, từ đó nhà nước đảm bảo được nền an sinh xã hội phát triển bền vững.
+ BHXH tự nguyện: là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất. Ở đây chúng ta sẽ tập trung vô bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Đối tượng hưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc: Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn và xác định thời hạn, HĐLĐ mùa vụ hoặc theo một công việc từ 3 tháng đến dưới 12 tháng.
Người làm việc theo HĐLĐ có đủ thời hạn từ 1 tháng đến dưới 3 tháng
Những lợi ích của bảo hiểm xã hội gồm
1. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:
a) Ốm đau;
b) Thai sản;
c) Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
d) Hưu trí;
đ) Tử tuất.
2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a) Hưu trí;
b) Tử tuất.
3. Bảo hiểm hưu trí bổ sung do Chính phủ quy định.
Có thể thấy bhxh có những lợi ích mà không khoản lương hưu hay tiết kiệm ngân hàng nào đảm bảo cho bạn nếu bạn rơi vào trường hợp thai sản, tử tuất,…
Nguyên tắc ĐÓNG Bảo hiểm xã hội:
Người lao động trích 8% lương đóng BHXH
Người sử dụng lao động trích 17,5% lương đóng BHXH cho người lao động
Nguyên tắc HƯỞNG Bảo hiêm xã hội 1 lần
Điều kiện :
– Người tham gia đóng BHXH: chưa đủ tuổi nghỉ hưu, chưa đủ 20 năm đóng BHXH và sau 01 năm ngừng tham gia BHXH có nhu cầu hưởng BHXH 1 lần
– Người tham gia: đủ tuổi nghỉ hưu, chưa đủ 20 năm tham gia BHXH và chưa đủ 15 năm tham gia BHXH đối với lao động nữ hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách tại xã, phường, thị trần.
– Ra nước ngoài để định cư.
– Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y Tế.
Cách tính mức HƯỞNG BHXH 1 lần
Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)
Trong đó: Mbqtl: Mức lương bình quân tháng
Ví dụ: Bà Nguyễn Thị Lan 34 tuổi có thời gian tham gia BHXH từ tháng 08/2016 đến tháng 08/2018 như sau:
Từ tháng 08/2016 – 12/2016: mức lương 4.000.000đ.
Từ tháng 01/2017 – 08/2018: mức lương 4.500.000đ.
Bà Lan có thời gian tham gia BHXH là 2 năm và chưa đủ tuổi hưởng lương hưu và có nguyện vọng hưởng trợ cấp BHXH 1 lần
=> Đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần từ tháng 08/2019.
Mức hưởng BHXH 1 lần như sau:
+ Mức lương bình quân :
Mbqtl = ( 4.000.000 x 4 x 1.07 + 4.500.000 x 12 x 1.04 + 4.500.000 x 8 x 1 )/24 = 4.553.333 (đ/tháng)
=> Số tiền được hưởng từ trợ cấp BHXH 1 lần:
( 1,5 x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014 x Mbqtl) + (2 x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014 x Mbqtl)
= 0 + (2 x 2 năm x Mbqtl)
= 2 x 12 x 4.553.333 = 18.213.333 (đồng)
Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng BHXH
Hồ sơ hưởng BHXH 1 lần
- Sổ BHXH
- Đơn đề nghị hưởng Trợ cấp BHXH 1 lần (mẫu 14-HSB)
- CMTND và sổ hộ khẩu/sổ tạm trú để đối chiếu.
- Đối với người ra nước ngoài để định cư có thêm một trong các giấy tờ sau:
- Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam;
- Bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng của một trong các giấy tờ sau đây:
– Hộ chiếu do nước ngoài cấp
– Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
– Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp
5.Trích sao hồ sơ bệnh án thể hiện người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Thời gian giải quyết hồ sơ: trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo đúng quy định.
Đây là những thông tin cần biết về BHXH, và quan trọng là bạn phải giữ sổ Bảo Hiểm thật kỹ cho đến khi lãnh, nó giống như tờ vé số trúng đợi ngày lãnh thôi nhé! BHXH thật sự quan trọng và mang lại nhiều lợi cho người lao động nói chung.