Chắc hẳn ai cũng đồng ý rằng tiền lương là một trong những động lực quan trọng giúp chúng ta có tinh thần làm việc mỗi ngày. Nhưng nếu mức lương không cao, liệu chúng ta có quyền làm việc một cách qua loa, thiếu trách nhiệm không?
1. Thế nào là lương thấp?
Trước tiên, chúng ta cần làm rõ khái niệm “lương thấp”. Tại Việt Nam, mức lương tối thiểu vùng được quy định khác nhau tùy theo khu vực. Chẳng hạn, theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, từ năm 2025, mức lương tối thiểu tại TP.HCM là 5.050.000 đồng/tháng cho vùng I. Đây thường là mức khởi điểm cho sinh viên mới ra trường hoặc nhân viên kinh doanh dựa nhiều vào hoa hồng. Với những đối tượng này, 5 triệu không hẳn là “thấp” mà là mức phù hợp với kinh nghiệm và thị trường lao động.
Tuy nhiên, khái niệm “thấp” mang tính tương đối. Nếu bạn đã làm việc 5-7 năm mà lương vẫn giậm chân ở mức 5-6 triệu, hoặc ở tuổi 30 mà thu nhập dưới 10 triệu trong khi bạn bè cùng ngành đã đạt mức 15-20 triệu, thì đó có thể coi là lương thấp. Sự khác biệt này phụ thuộc vào kinh nghiệm, ngành nghề, vị trí, và cả kỳ vọng cá nhân.
2. Lương thấp có phải là lý do để làm việc hời hợt?
Lương thấp thường đi kèm với cảm giác thất vọng và mất động lực. Theo lý thuyết nhu cầu của Maslow, khi nhu cầu cơ bản (như tài chính) không được đáp ứng, con người khó có thể tập trung vào các nhu cầu cao hơn như phát triển bản thân hay cống hiến cho công việc. Một nhân viên nhận lương 6 triệu nhưng phải chi trả tiền thuê nhà, sinh hoạt và nuôi gia đình có thể cảm thấy áp lực và bất mãn. Từ đó, suy nghĩ “Lương thế này, làm vừa đủ là được” dễ dàng xuất hiện.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 62% người lao động Việt Nam cho biết mức lương ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần làm việc. Đặc biệt, với thế hệ trẻ như Gen Z, họ thường đặt kỳ vọng cao vào thu nhập để cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Khi kỳ vọng không được đáp ứng, thái độ làm việc hời hợt có thể là một cách để họ “trả đũa” hoặc tự bảo vệ bản thân khỏi cảm giác bị bóc lột.
Khi bạn chấp nhận một công việc với mức lương đã thỏa thuận, đó là một cam kết giữa bạn và doanh nghiệp. Công ty đánh giá năng lực của bạn qua phỏng vấn và đưa ra mức lương phù hợp với kinh nghiệm, kỹ năng hiện tại. Bạn đồng ý vì thấy mức lương đó phản ánh đúng giá trị của mình vào thời điểm đó. Vậy, tại sao giữa chừng lại thay đổi thái độ, cho rằng lương thấp là lý do để làm việc hời hợt?
Làm việc hời hợt không chỉ là vấn đề đạo đức nghề nghiệp mà còn là một “con dao hai lưỡi” đối với chính bạn. Hãy thử tưởng tượng: Bạn trì hoãn nhiệm vụ, làm qua loa, hoặc không quan tâm đến chất lượng công việc. Kết quả là gì? Hiệu suất giảm sút, đồng nghiệp phải gánh thêm việc, và cấp trên mất niềm tin vào bạn. Trong dài hạn, điều này làm mờ đi năng lực thực sự của bạn, khiến bạn mất cơ hội tăng lương, thăng chức, hoặc thậm chí bị thay thế bởi một người có tinh thần làm việc tốt hơn.
3. Lựa chọn nào là tốt nhất?
Vậy, khi lương thấp, bạn nên làm gì thay vì làm việc hời hợt?
- Chứng minh giá trị: Hãy biến bất mãn thành động lực. Làm việc chăm chỉ, đạt kết quả tốt và dùng đó làm cơ sở để đàm phán tăng lương.
- Phát triển bản thân: Đầu tư vào kỹ năng mới (ngoại ngữ, chuyên môn) để tăng sức cạnh tranh, mở ra cơ hội ở những công ty trả lương cao hơn.
- Giao tiếp với lãnh đạo: Thẳng thắn chia sẻ về kỳ vọng của bạn và đề xuất mức lương phù hợp với đóng góp thực tế.
- Tìm lối đi mới: Nếu công ty không thể đáp ứng, hãy chuẩn bị CV và tìm kiếm cơ hội tốt hơn thay vì ở lại trong sự chán nản.
Lương thấp không phải là cái cớ để làm việc hời hợt. Dù mức lương ảnh hưởng đến động lực, cách bạn phản ứng với nó mới quyết định tương lai nghề nghiệp của bạn. Làm việc hời hợt có thể mang lại cảm giác “công bằng” tạm thời, nhưng về lâu dài, nó làm tổn hại đến chính bạn – từ uy tín, cơ hội phát triển, đến triển vọng tài chính. Ngược lại, một thái độ tích cực, dù trong hoàn cảnh khó khăn, có thể là chìa khóa để bạn vượt qua giới hạn hiện tại.
Hy vọng rằng thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích được cho bạn.
--------------------------
Mọi thông tin liên hệ:
iconicJob Vietnam – Cổng thông tin tuyển dụng nhân sự cấp cao, mạng tìm việc làm, ứng tuyển ngay việc làm mới từ các nhà tuyển dụng hàng đầu tại Việt Nam.
