1. Những công việc nào có thể sẽ bị robot thay thế ?
Bạn đừng lo lắng quá, dù trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa ngày càng phát triển, nhưng vẫn còn nhiều công việc vẫn sẽ tồn tại. Theo các nghiên cứu cho thấy, chỉ có dưới 5% công việc bị robot hoặc máy tính thay thế hoàn toàn.
Thay vì thay thế tất cả, máy móc sẽ đảm nhận những nhiệm vụ cụ thể mà chúng có thể làm nhanh và hiệu quả hơn con người. Đó là những công việc lặp đi lặp lại, nhiệm vụ liên quan đến vận hành máy móc, thu thập và xử lý dữ liệu. Trí tuệ nhân tạo cũng đang dần thay đổi nhiều lĩnh vực, như chăm sóc sức khỏe, với những tác động đáng kể.
Người lao động ở bất kỳ cấp bậc nào cũng có thể thấy một số công việc của mình được máy móc hỗ trợ. Tuy nhiên, sự thay đổi này sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến một số ngành nghề nhất định. Một số lĩnh vực dự kiến sẽ chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của tự động hóa trong tương lai.
1.1 Xây dựng
Trong ngành xây dựng, hiện tại có nhiều công việc tăng lên nhờ nhu cầu xây dựng các tòa nhà mới, cải thiện đường sá và cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, một số nhiệm vụ lặp đi lặp lại trong xây dựng rất phù hợp để robot đảm nhiệm. Chẳng hạn như việc vận hành máy móc, phá dỡ, lắp đặt và sửa chữa các vật liệu cơ bản.
Những công việc đòi hỏi chuyên môn cao hơn, như lắp đặt, sửa chữa phức tạp hoặc quản lý công trình xây dựng, sẽ khó bị robot thay thế trong thời gian tới. Điều này cho thấy vai trò của con người vẫn rất quan trọng trong ngành xây dựng, đặc biệt ở các công việc yêu cầu kỹ năng và sự tinh tế.
1.2 Ngành thực phẩm
Ngành dịch vụ thực phẩm đang ngày càng được tự động hóa, đặc biệt là tại các nhà hàng thức ăn nhanh, nơi yếu tố tốc độ và hiệu quả được ưu tiên. Các công nghệ hiện đại như máy tính có thể hỗ trợ khách hàng trong việc đặt món và thanh toán. Ở phía sau bếp, robot có thể thực hiện các công việc đơn giản và lặp đi lặp lại như rửa chén hay chuẩn bị một số món ăn cơ bản.
Tuy nhiên, những công việc đòi hỏi sự sáng tạo và kỹ năng cao, chẳng hạn như đầu bếp tại các nhà hàng sang trọng, hay các vị trí tương tác trực tiếp với khách hàng như phục vụ, vẫn sẽ cần đến con người. Bên cạnh đó, các vị trí quản lý, với yêu cầu giám sát và điều phối nhân lực, cũng chưa thể bị robot thay thế trong thời gian gần.
1.3 Sản xuất
Trong lĩnh vực sản xuất, robot đã xuất hiện từ lâu, đặc biệt là trong ngành công nghiệp ô tô. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và chi phí robot ngày càng giảm, việc sử dụng robot trong sản xuất đang mở rộng mạnh mẽ. Các công việc liên quan đến lắp ráp, chế tạo hay gia công cơ khí, vốn đòi hỏi các thao tác lặp đi lặp lại và có thể dự đoán trước, đang dần được máy móc thay thế.
Máy móc đã và đang thực hiện một phần lớn các nhiệm vụ này, và xu hướng tự động hóa này có khả năng sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai, đặc biệt đối với các công việc mang tính quy trình cao và ít đòi hỏi sự sáng tạo.
1.4 Quản trị văn phòng
Trong lĩnh vực quản trị văn phòng, nhiều nhiệm vụ mà con người đang thực hiện hoàn toàn có thể được máy tính đảm nhận. Các công việc như sắp xếp lịch hẹn, trả lời cuộc gọi, nhập dữ liệu hay tạo báo cáo là những ví dụ điển hình cho các nhiệm vụ có thể dự đoán trước, dễ dàng được tự động hóa. Thực tế, trong nhiều văn phòng, máy tính đã bắt đầu thay thế dần dần những công việc này.
Tuy nhiên, một số vị trí hành chính như thư ký, trợ lý pháp lý hay quản lý văn phòng vẫn yêu cầu sự linh hoạt, kỹ năng giao tiếp và khả năng xử lý tình huống mà máy móc khó có thể hoàn toàn thay thế được. Những phẩm chất mang tính con người vẫn giữ vai trò quan trọng trong môi trường văn phòng hiện đại.
1.5 Bán lẻ
Trong ngành bán lẻ, việc tự động hóa đang ngày càng phổ biến. Nhiều chuỗi cửa hàng lớn đã áp dụng hệ thống thanh toán tự động, giúp khách hàng tự tính tiền nhanh chóng mà không cần nhân viên. Nhưng đó chỉ là bước đầu. Robot và các hệ thống máy tính hiện cũng được sử dụng để sắp xếp hàng hóa lên kệ, kiểm tra hàng tồn kho, và thậm chí dọn dẹp lối đi trong cửa hàng.
Tuy nhiên, những cửa hàng chú trọng đến trải nghiệm khách hàng vẫn sẽ cần nhân viên là con người để giao tiếp và tư vấn trực tiếp. Ngoài ra, nhiều công việc khác như giao hàng, giao dịch viên ngân hàng hay thẩm định bảo hiểm cũng có khả năng bị thay thế bởi công nghệ trong tương lai.
2. Những công việc nào an toàn không bị thay thế bởi AI và robot ?
Một số công việc hiện tại vẫn an toàn trước sự thay thế của robot và AI vì chúng yêu cầu sự thấu hiểu và tương tác tinh tế mà máy móc chưa thể làm tốt. Ví dụ, các công việc chăm sóc con người như y tá, giáo viên, nhà tâm lý học hay nhân viên xã hội đòi hỏi sự đồng cảm, lắng nghe và hỗ trợ trực tiếp, những kỹ năng mà máy tính không thể thay thế.
Ngoài ra, các vị trí quản lý cũng khó bị robot thay thế vì chúng liên quan đến việc giám sát và điều hành con người, điều mà máy móc chưa có khả năng làm. Những công việc đòi hỏi sáng tạo, như nhà văn, nghệ sĩ hay nhà thiết kế đồ họa, cũng thuộc nhóm ít bị ảnh hưởng bởi tự động hóa.
Bên cạnh đó, những công việc diễn ra trong môi trường không thể đoán trước, như làm vườn hay chăm sóc trẻ em, sẽ khó tự động hóa hơn. Các công việc đòi hỏi trình độ học vấn và chuyên môn cao cũng sẽ ít bị thay thế, mặc dù một số phần nhỏ trong các công việc này có thể được máy móc hỗ trợ, như việc chẩn đoán bệnh hoặc đọc phim X-quang của các bác sĩ.
3. Những cách chuẩn bị để bảo vệ công việc của bản thân
Đừng lo lắng quá về việc robot và AI có thể thay thế công việc của bạn. Thay vào đó, hãy nghĩ đến những cách để bảo vệ công việc trong một thế giới ngày càng tự động hóa.
3.1 Học các kỹ năng mới
Bạn nên đầu tư thời gian để học hỏi và phát triển những kỹ năng mà máy móc không thể làm được. Cải thiện khả năng giải quyết vấn đề, kỹ năng quản lý, sự sáng tạo và trí tuệ cảm xúc sẽ giúp bạn trở thành một phần không thể thiếu trong bất kỳ đội nhóm nào, và là một nhân viên khó bị thay thế bởi máy tính.
3.2 Quay lại trường học
Những công việc yêu cầu trình độ học vấn cao thường ít có khả năng bị tự động hóa. Điều này bởi vì việc dạy cho máy tính tất cả kiến thức đó sẽ rất tốn thời gian và công sức. Hãy cân nhắc việc quay lại trường học để đào sâu vào một lĩnh vực liên quan đến công việc của bạn. Nếu không muốn quay lại trường, bạn cũng có thể tìm kiếm các khóa đào tạo ngắn hạn để mở rộng kỹ năng của mình, giúp bạn trở nên không thể thiếu trong môi trường làm việc.
3.3 Thực hành khả năng thích ứng
Dù bạn có thể không bị robot lấy mất việc, nhưng có thể công việc hàng ngày của bạn sẽ có sự thay đổi. Hãy chắc chắn rằng bạn thể hiện với người sử dụng lao động rằng bạn là người linh hoạt, dễ dàng thích nghi và sẵn sàng nhận những nhiệm vụ mới. Hơn nữa, hãy chuẩn bị để làm việc cùng với nhiều máy tính và robot hơn trong tương lai. Nếu bạn có khả năng điều chỉnh nhanh chóng với môi trường làm việc đang thay đổi, nhà tuyển dụng sẽ rất ấn tượng về điều đó.
3.4 Tham gia cùng robot
Khi tự động hóa gia tăng, cũng sẽ có nhiều cơ hội nghề nghiệp mới. Chẳng hạn, mọi người sẽ cần phát triển, xây dựng, sửa chữa và giám sát máy tính tại nơi làm việc. Nếu bạn có sở thích với công nghệ và robot, hãy suy nghĩ về một nghề mà bạn sẽ làm việc cùng chúng.
3.5 Đừng lo lắng
Hãy nhớ rằng các nghiên cứu cho thấy rằng hầu hết các công việc sẽ không bị mất vào tay robot. Thay vào đó, nhiều công việc có thể thay đổi. Vì vậy, đừng hoảng sợ hay cảm thấy cần phải bỏ việc vì lo ngại bị máy móc thay thế. Hãy tập trung vào việc hoàn thành tốt công việc của mình, rèn luyện khả năng thích ứng và cởi mở, đồng thời không ngừng phát triển kỹ năng của bạn.
Hy vọng rằng thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích được cho bạn !
--------------------------
Mọi thông tin liên hệ:
iconicJob Vietnam – Cổng thông tin tuyển dụng nhân sự cấp cao, mạng tìm việc làm, ứng tuyển ngay việc làm mới từ các nhà tuyển dụng hàng đầu tại Việt Nam.
